Tworzysz markę? Budujesz strategię marketingową? Nie masz jeszcze zarejestrowanego znaku towarowego? Skupmy się zatem na tym, czym w ogóle jest znak towarowy, w jaki sposób go zarejestrować oraz po co go rejestrować?
Zacznijmy od tego co to jest znak towarowy. Definicja legalna zawarta w ustawie Prawo własności przemysłowej określa znak towarowy jako każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.
Powyższe implikuje stwierdzenie, iż znakiem towarowym jest wyłącznie oznaczenie zmysłowo postrzegalne. Takie oznaczenie (zmysłowo postrzegalne), powinno być przedstawione w sposób umożliwiający ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony. Nie zapominajmy oczywiście o odróżnialności pomiędzy towarami jedynego przedsiębiorcy od drugiego.
Wieloletnia obsługa podmiotów gospodarczych pozwala na stwierdzenie, iż pytając dlaczego dany podmiot nie zarejestrował np. swojego logo jako znaku towarowego najczęściej słyszymy: „Bo nie było czasu”, „Bo to długo trwa”, „Bo to za drogie”, „A po co mi to?”. Rozwiejmy zatem wątpliwości:
- Czas? Wiadomo, że nie musimy zajmować się tym sami – na rynku jest niezliczona ilość podmiotów, która się tym trudni. To sprowadzi zaangażowanie do minimum.
- Długo trwa? Może i tak, choć część praw przyznana jest nam już w dniu zgłoszenia. Poza tym lepiej długo niż wcale …
- Za drogie? Opłata zgłoszeniowa za pierwszą kategorię produktów i usług to 450 PLN, a za każdą kolejną – 120 PLN. Tak więc jeśli działamy w jednym segmencie wystarczy 450 PLN, jeśli w kilku – musimy doliczyć po 120 PLN za każdy prowadzony przez nas rodzaj działalności. Do tego musimy doliczyć opłatę za 10 – letnie okresy ochronne (400 PLN za każdą klasę, niezależnie od ilości klas).
A po co? Przede wszystkim po to, żeby konkurenci nie mogli posługiwać się naszym logiem i nazwą, ani ich na siebie zarejestrować. Przecież właśnie po to buduje się markę, żeby być wyłącznie uprawnionym do korzystania z owoców, które ona przynosi. Świadectwo ochronne znaku towarowego rozwiewa też wszelkie wątpliwości, kto jest właścicielem znaku. Dzięki temu można również zakazywać konkurentom używania znaku na terenie całego kraju lub nawet Unii Europejskiej w sytuacji, w której ktoś próbuje się pod nas podszyć.
Po drugie po to, aby móc dokonywać obrotu znakiem – sprzedawać, użyczać, licencjonować. Bez rejestracji nie możemy skutecznie np. stworzyć sieci franczyzowej czy sprzedać całości firmy z prawami do znaku – dla inwestorów to istotna kwestia, ponieważ marka często jest najważniejszym aktywem danego przedsiębiorstwa. Warto też pamiętać, że znak można wykorzystać także podatkowo – np. poprzez udzielenie licencji jednym spółkom przez drugie lub poprzez amortyzację znaku.
Last but not least – posiadając certyfikat możemy używać symbolu „®” przy naszym logu. Nie jest to może kwestia najistotniejsza, natomiast z pewnością zwiększa prestiż i powagę marki. A na marginesie – używanie symbolu „®” bez uprzedniej rejestracji znaku grozi wysoką grzywną.
Kilka słów o tym jak wygląda rejestracja. Po pierwsze składamy wniosek do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy. Urząd sprawdzi wszelkie przesłanki formalne i w specjalnym biuletynie ogłosi, że złożyliśmy wniosek o rejestrację. Od tego momentu wszystkim podmiotom, które uważają że nie mamy prawa do znaku przysługuje 3 – miesięczny termin na złożenie sprzeciwu. Po tym terminie otrzymamy decyzję o udzieleniu prawa ochronnego pod warunkiem uiszczenia opłaty za pierwszy, 10 – letni okres ochronny. Po jej opłaceniu otrzymamy specjalny certyfikat o przysługującym nam prawie, a Urząd ogłosi ten fakt w przeznaczonym do tego piśmie. Od tej pory znak jest naszą pełnoprawną własnością i spokojnie możemy używać „®” – ki.
I na koniec ciekawostki! Co do zasady, można rejestrować znaki graficzne (np. loga), słowne (np. hasła) lub słowno – graficzne (np. logo z hasłem lub nazwą). Natomiast niektóre firmy – to oczywiście sytuacje wyjątkowe – mają jako znak towarowy zarejestrowane:
- specyficzne kolory – Milka (odcień fioletu), UPS (odcień brązu), Orange (odcień pomarańczowego), Veuve Clicquot Brut (odcień pomarańczowego),
- zapachy – Producent piłek tenisowych (świeżo skoszona trawa),
- dźwięki – Siemens (część utworu „Prelude”),
- znaki przestrzenne – Henkel (kształt butelki „Domestosu”),
- gest – Krzysztof Piątek (słynna „cieszynka” [pistolety] wykonywana po zdobyciu bramki).
P.S. Powyższy artykuł dotyczy przede wszystkim rejestracji znaku w Polsce, jednakże można również bez problemu zarejestrować znak przed Europejskim Urzędem Patentowym, dzięki czemu znak będzie chroniony na terenie całej UE.
