Miesiąc: sierpień 2022

Jeżeli prowadzenie działań B+R jest niezwykle korzystne z perspektywy przedsiębiorstwa, dlaczego tak niewielka ilość polskich przedsiębiorstw zajmuje się działalnością badawczo – rozwojową?

Udzielenie odpowiedzi na wskazane pytanie wymaga wyliczenia najważniejszych wyzwań i barier przed podejmowaniem prac B+R, jakimi są:

• brak odpowiedniej kadry oraz zasobów technicznych do prowadzenia prac badawczo – rozwojowych,
• brak kapitału do finansowania prac badawczo – rozwojowych oraz wdrażania ich efektów,
• brak wiedzy oraz doświadczenia w identyfikowaniu innowacyjności oraz zarządzaniu procesami B+R,
• obawy przed zajęciem się nowym, nieznanym wcześniej rodzajem działalności, 
• przeświadczenie, że firma nie realizuje działań B+R.

Za najważniejszą barierę należy uznać przeświadczenie, że przedsiębiorstwo nie realizuje prac B+R, co zazwyczaj nie do końca jest prawdą. Trzeba w tym miejscu odnieść się do definicji działalności badawczo – rozwojowej, która wskazuje, że prace te muszą przekładać się na wystąpieniu w firmie znaczących zmian. Oznacza to, że wprowadzenie każdej istotnej zmiany, przekładającej się na działanie podmiotu, może być postrzegane jako działalność B+R.

Kolejną ważną barierę stanowi obawa przed nieznanym, która przekłada się na wyolbrzymianie pozostałych trudności, ponieważ na rynku istnieje wiele form pomocy przedsiębiorstwom w podjęciu działań B+R, w tym poprzez udostępnianie wykwalifikowanej kadry naukowo – badawczej, oprogramowania czy aparatury badawczej, jak również środków finansowych. 

Personel oraz zasoby techniczne do realizowania prac B+R można pozyskać od firm, specjalizujących się w obszarze wspierania przedsiębiorstw w prowadzeniu działań badawczo – rozwojowych. Angażowanie do prac B+R doświadczonej i wykwalifikowanej kadry pozwala osiągnąć szereg korzyści, jak na przykład wsparcie merytoryczne podczas identyfikowania działań badawczo – rozwojowych w firmie lub definiowaniu innowacyjności produktów lub procesów.

Środki finansowe na prowadzenie prac badawczo – rozwojowych mogą zostać pozyskane z różnych źródeł, a wsparcie w tym zakresie także jest oferowane przez wyspecjalizowane przedsiębiorstwa. Kluczowym atutem tego rodzaju firm jest doświadczenie, które pozwala na sprawne uzupełnienie dokumentacji do otrzymania dotacji oraz wykonanie rzetelnych kalkulacji przychodowo – kosztowych. Proces pozyskania dofinansowania jest wieloetapowy, dlatego uczestnictwo wykwalifikowanych specjalistów niewątpliwie zwiększa szanse na przyznanie dofinansowania w ramach dotacji krajowych lub unijnych.

Działalność B + R (więcej o działalności B+R możesz przeczytać tutaj) może pozornie wydawać się działaniem skierowanym dla dużych przedsiębiorstw lub jednostek naukowych, posiadających laboratoria oraz działy badawcze. Przekonanie to jest niezwykle mylące ponieważ działalnością badawczo – rozwojową może zajmować się praktycznie każde przedsiębiorstwo. Dodatkowo, dane zgromadzone przez Główny Urząd Statystyczny bezsprzecznie wskazują, że to właśnie przedsiębiorstwa sektora MŚP (małe i średnie przedsiębiorstwa, liczba pracowników do 250 osób) dominują w obszarze działalności B+R.

Dane statystyczne nie pozostawiają miejsca na wątpliwości – firmy sektora MŚP ilościowo dominują w realizacji działań badawczo – rozwojowych, stanowiąc około 80% wszystkich firm prowadzących działalność B + R w latach 2018 – 2020. Można domniemywać, że w kolejnych latach ich liczba będzie wzrastać. Należy jednak pamiętać, że według danych GUS w Polsce funkcjonuje niemal 2,2 miliona przedsiębiorstw z których jedynie 0,16% to duże podmioty. 

Dlaczego tak właściwie przedsiębiorstwa sektora MŚP miałby być zainteresowane działalnością B+R?

Prosta odpowiedź na to pytanie nie jest możliwa – wynika to z wielowymiarowego wpływu działalności badawczo – rozwojowych na przedsiębiorstwo, które je realizuje. Najważniejszymi korzyściami wynikającymi z prowadzenia działań B+R są:

• rozwój przedsiębiorstwa, poprzez pozyskiwanie nowej wiedzy umożliwiającej opracowywanie nowych produktów lub usług, bądź wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących rozwiązań,
• wzmacnianie posiadanej pozycji na rynku, poprzez poszerzanie oferty o nowe, innowacyjne wyroby lub usługi, 
• usprawnianie funkcjonowania firmy, poprzez wdrażanie nowych technologii wytwarzania bądź zarządzania,
• korzyści finansowe, w postaci ulgi B+R obniżającej podatek dochodowy, zysków ze sprzedaży nowych wyrobów czy możliwości pozyskania dofinansowania na realizowane prace badawczo – rozwojowe,
• kreowanie wizerunku firmy na nowoczesną i innowacyjną, poprzez prowadzenie badań oraz wdrażanie ich wyników. 

Jednoznaczne wskazanie, która z przesłanek do podejmowania prac B+R jest najważniejsza nie jest możliwe – najczęściej firma odnosi korzyści w wielu obszarach, samodzielnie decydując na czym chce skupić największą uwagę. 

Prace B+R są niewątpliwie skierowane do przedsiębiorstw sektora MŚP, ponieważ muszą one nieustannie opracowywać nowe rozwiązania, które odróżniają ich wyroby od produktów konkurencji. 

Dodatkowo, firmy MŚP wykazują większe umiejętności w proponowaniu rozwiązań spełniających indywidualne wymagania klientów, w odróżnieniu od dużych przedsiębiorstw, które dążą do standaryzacji i unifikacji.

Kluczową przewagą podmiotów MŚP nad dużymi firmami jest duża elastyczność procesu obsługi klienta, szczególnie w kwestii konfigurowania parametrów rozwiązania pod konkretne potrzeby nabywców.